Ringkasan Eksekutif
Rangkaian baharu & peranti pintar memacu IoT harian: Thread berskala besar dalam ekosistem Matter, diikuti langkah integrasi silang oleh pemain besar (contoh: Samsung SmartThings menyertai Thread network sedia ada). The Verge
5G/5G-Advanced mula digerakkan di rantau ini (termasuk Malaysia), menjanjikan latensi rendah untuk kamera keselamatan, meter pintar dan kenderaan bersambung. NST Online+1
Keselamatan pengguna diperkukuh: A.S. melancar label sukarela U.S. Cyber Trust Mark untuk peranti IoT pengguna; UK menguatkuasa PSTI Act (larangan kata laluan lalai); EU meluluskan Cyber Resilience Act (CRA) dengan obligasi bermula 2027.
Apa Itu IoT Dalam Kehidupan Harian?
Internet of Things (IoT) merujuk kepada peranti fizikal yang bersambung internet/rangkaian (sensor rumah, jam pintar, kamera, meter utiliti, kenderaan). Di rumah, standard Matter + Thread membolehkan mentol, soket, lock, termostat dan peralatan berkomunikasi rentas jenama dengan lebih stabil melalui mesh berkuasa rendah. WIRED
Contoh kes penggunaan:
Rumah pintar: automasi lampu, kunci, penderia kebocoran air, pemantauan tenaga—Matter 1.3 menambah sokongan pengurusan tenaga, EV charging dan air. WIRED+1
Kesihatan & wearables: penjejakan aktiviti/degupan jantung yang diselaraskan ke aplikasi.
Mobiliti & bandar pintar: tempat letak kereta pintar, lampu isyarat adaptif, meter air/elektrik jarak jauh—dipermudah oleh 5G/5G-Advanced.
Infrastruktur Terkini Yang Memungkinkan IoT
1) 5G hingga 5G-Advanced
Pengendali mula menggerakkan 5G-A (5G Advanced) yang menawarkan latensi lebih rendah dan kecekapan tenaga lebih baik—penting untuk kamera keselamatan, kenderaan bersambung dan sensor industri. Di Malaysia, pelancaran 5G-A dipacu untuk liputan nasional menjelang akhir 2025. NST Online
2) Wi-Fi 7
Program pensijilan Wi-Fi 7 bermula 2024, membuka laluan kelajuan multi-gigabit dan latency lebih rendah untuk rumah/pejabat—memanfaatkan streaming kamera 4K dan hab IoT tempatan. Network World
3) Matter + Thread
Peranti Matter menggunakan Thread (mesh IPv6 kuasa rendah) dan/atau Wi-Fi. Kemaskini terbaharu membolehkan Thread border routers pelbagai jenama berkongsi rangkaian dengan lebih lancar, mengurangkan “fragmentation” rumah pintar.
Keselamatan IoT: Label, Undang-Undang & Panduan
AS: U.S. Cyber Trust Mark – Program pelabelan sukarela yang memaparkan logo + kod QR untuk maklumat kemas kini, polisi tampalan dan amalan keselamatan peranti pengguna. Federal Communications Commission+1
UK: PSTI Act (2024) – Menguatkuasakan larangan kata laluan lalai, keperluan pendedahan kerentanan dan maklumat sokongan keselamatan kepada pengguna. GOV.UK+1
EU: Cyber Resilience Act (CRA) – Berkuat kuasa Dis 2024; kewajipan utama terpakai mulai Dis 2027 untuk “produk dengan elemen digital”, termasuk banyak peranti IoT. Digital Strategy
NIST (AS) – Dokumen rujukan NIST IR 8425/8425A menerangkan keperluan keselamatan asas IoT pengguna dan penghala rumah. NIST Computer Security Resource Center+1
Implikasi kepada pengguna & perniagaan: label dan undang-undang ini meningkatkan ketelusan keselamatan, memudahkan pemilihan peranti yang menerima kemas kini, mempunyai kata laluan unik dan polisi pendedahan kerentanan.
Kesan Nyata Pada Rutin Harian
Tenaga & utiliti: Smart plugs dan meter pintar membantu mengoptimumkan penggunaan; Matter 1.3 menambah bacaan tenaga piawai dan automasi EV charging. WIRED
Keselamatan kediaman: Kamera/bell pintar beroperasi setempat (latensi rendah) melalui Wi-Fi 7/Thread; failover selular atau edge recording mengurangkan risiko downtime. Network World
Kebolehcapaian & kesejahteraan: Sensor gerakan, butang kecemasan dan automasi lampu membantu warga emas/OKU hidup berdikari.
Mobiliti bandar: Tempat letak kereta pintar, papan tanda dinamik dan pengurusan trafik masa nyata bergantung pada 5G-A dan jaringan sensor.
Cabaran Yang Perlu Diurus
Fragmentasi ekosistem – kini berkurang apabila pengeluar besar menerima Thread 1.4 dan penyatuan rangkaian rentas platform. The Verge
Privasi & keselamatan – pengguna perlu menilai label keselamatan (contoh: Cyber Trust Mark) dan tempoh sokongan perisian. Federal Communications Commission
Nilai perniagaan – laporan industri menunjukkan hasil terbesar IoT bukan pada konektiviti, tetapi pada platform, integrasi dan keselamatan.
Panduan Ringkas (SEO-Friendly) Untuk Pengguna Malaysia
Pilih peranti serasi Matter/Thread untuk kebolehoperasian jangka panjang dan operasi tempatan (kurang bergantung awan). WIRED
Semak label keselamatan (U.S. Cyber Trust Mark di pasaran global) & amalan pengeluar (larangan kata laluan lalai, polisi tampalan). Federal Communications Commission+1
Pastikan rangkaian rumah bersedia – penghala Wi-Fi 6/6E/7, kemas kini tegar, dan VLAN/SSID berasingan untuk IoT berisiko. Network World
Rancang masa depan 5G-A untuk kamera/gerbang keselamatan, terutama di kawasan bandar utama yang sedang diliputi.
FAQ (Untuk Rich Snippet)
Apakah perbezaan Matter vs Thread?
Thread ialah protokol mesh berkuasa rendah; Matter ialah standard aplikasi merentas jenama yang boleh berjalan di Thread/Wi-Fi—gabungan ini memudahkan peranti berinteraksi secara setempat dan stabil. WIRED
Adakah label U.S. Cyber Trust Mark relevan di Malaysia?
Ya, sebagai rujukan kriteria keselamatan pengguna (contoh: polisi kemas kini, pengurusan kerentanan). Banyak jenama global memasarkan produk yang sama di pelbagai negara. Federal Communications Commission
Bila impak 5G-Advanced boleh dirasa?
Pelaksanaan sedang berjalan pada 2025; manfaat nyata termasuk latensi lebih rendah untuk keselamatan dan automasi masa nyata.
Penutup
Gelombang IoT 2025 dicirikan oleh rangkaian lebih laju (Wi-Fi 7, 5G-A), kebolehoperasian rumah pintar (Matter/Thread) dan tadbir urus keselamatan yang lebih jelas (label dan undang-undang baharu). Untuk pengguna Malaysia, strategi terbaik ialah memilih peranti yang mematuhi piawaian terbuka, menyokong kemas kini jangka panjang, serta bersedia untuk ekosistem 5G-Advanced.
Rujukan Terkini
Samsung SmartThings menyertai Thread sedia ada; penyepaduan mengikut spesifikasi 1.4. The Verge
Pelabelan keselamatan FCC IoT / U.S. Cyber Trust Mark. Federal Communications Commission+1
PSTI Act (UK) berkuat kuasa 29 April 2024 (larangan kata laluan lalai, dsb.). GOV.UK
EU Cyber Resilience Act: kuat kuasa 10 Dis 2024; obligasi utama berkuat 11 Dis 2027. Digital Strategy
Wi-Fi 7 rasmi disahkan Wi-Fi Alliance (Jan 2024). Network World
5G-Advanced: pelancaran dan prospek pengguna/IoT. TechRadar
